Kết hợp xem xét báo cáo và chất vấn hoạt động thanh tra, phòng chống tham nhũng

Ngoài việc xem xét báo cáo thường kỳ về kết quả công tác thanh tra, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng theo Điều 59 Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND. Kỳ họp 12, HĐND tỉnh đã kết hợp hình thức giám sát thông qua hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn về 02 nhóm vấn đề lĩnh vực thanh tra.

Thẩm tra báo cáo

Báo cáo của UBND tỉnh về công tác thanh tra năm 2022 gửi đến HĐND tỉnh cho biết, trong năm toàn ngành đã triển khai 256 cuộc thanh tra (186 cuộc thanh tra theo kế hoạch, 19 cuộc năm 2021 chuyển sang và 51 cuộc thanh tra đột xuất). Sau thanh tra đã ban hành 193 kết luận, phát hiện sai phạm trên 50 tỷ đồng và 148.355,7 m² đất; đã kiến nghị thu hồi nộp ngân sách Nhà nước 28,151 tỷ đồng; kiến nghị chấn chỉnh, giảm trừ quyết toán, xử lý khác 22,199 tỷ đồng; kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm 224 tập thể, 264 cá nhân, kiến nghị chuyển cơ quan điều tra 01 vụ.

Về thanh tra, kiểm tra chuyên ngành, trong năm 2022 đã thực hiện 365 cuộc thanh tra, kiểm tra tại 3.565 tổ chức, cá nhân; phát hiện và xử lý 536 tổ chức, cá nhân vi phạm; kiến nghị thu hồi nộp ngân sách Nhà nước 2,325 tỷ đồng, xử phạt vi phạm hành chính 6,684 tỷ đồng.

Thẩm tra nội dung này, Ban Pháp chế thống nhất với các nhận định, đánh giá về kết quả công tác thanh tra. Đồng thời đề cập một số vấn đề đề nghị HĐND, UBND thảo luận như một số cuộc thanh tra không đảm bảo tiến độ, thời gian kế hoạch đề ra; số cuộc thanh tra đột xuất phát sinh trong kỳ khá lớn trong điều kiện nguồn nhân lực một số nơi còn hạn chế, đã ảnh hưởng nhất định đến chất lượng, tiến độ thanh tra; giám sát hoạt động của đoàn thanh tra có lúc, có nơi chưa đảm bảo. Tỷ lệ thu hồi tài sản sai phạm sau thanh tra đạt thấp (mới đạt 30,63%); một số cơ quan, đơn vị chưa kịp thời trong xây dựng kế hoạch thực hiện kết luận thanh tra; còn 28 tập thể, 02 cá nhân cấp tỉnh, 32 tập thể, 15 cá nhân cấp huyện chưa xử lý hành chính theo kiến nghị làm ảnh hưởng đến hiệu lực, hiệu quả sau thanh tra.

Bên cạnh đó, có trường hợp kết luận thanh tra chưa xác định rõ trách nhiệm từng tổ chức, cá nhân liên quan, gây khó khăn trong việc thực hiện. Phát hiện tham nhũng qua hoạt động thanh tra còn hạn chế, các biện pháp phòng ngừa tham nhũng được triển khai nhưng hiệu quả chưa rõ nét; bố trí nhân lực làm công tác thanh tra tại một số ngành, địa phương chưa được quan tâm đúng mức.

Về tiếp nhận và giải quyết đơn thư, Ban Pháp chế đánh giá tiến độ giải quyết đơn ở một số ngành, địa phương còn chậm; công tác phối hợp, cung cấp thông tin xử lý đơn thư khiếu nại còn chậm trễ, nhất là lĩnh vực đất đai. Tranh chấp, khiếu kiện đông người liên quan đến cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giao dịch dân sự mua bán đất nền, triển khai các dự án còn xảy ra ở một số địa phương và tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp.

Kết hợp chất vấn

Thanh tra là 01 trong 04 lĩnh vực được chọn tổ chức chất vấn; hiệu lực, hiệu quả sau thanh tra và phát hiện, xử lý tham nhũng qua thanh tra là 02 nhóm vấn đề được đại biểu đặt câu hỏi chất vấn trực tiếp tại kỳ họp.

Báo cáo trước HĐND tỉnh và cử tri về các tồn tại, hạn chế trong hoạt động thanh tra và xử lý sau thanh tra, Chánh Thanh tra tỉnh Nguyễn Đức Tiến cho biết một số đối tượng thanh tra chưa thực hiện nghiêm túc kết luận, văn bản xử lý sau thanh tra, còn chậm trễ trong thực hiện, báo cáo kết quả hoặc báo cáo còn mang tính hình thức; cá biệt có đối tượng chây ỳ, cố tình không thực hiện; trong số 276 kết luận thanh tra phải thực hiện trong năm 2022 thì còn 119 KLTT chưa hoàn thành.

Cạnh đó, các cơ quan, tổ chức có liên quan, trong đó có cơ quan quản lý trực tiếp của đối tượng thanh tra chưa phát huy hết trách nhiệm đối với việc đôn đốc, chỉ đạo đối với đối tượng thanh tra trong quá trình thực hiện kết luận thanh tra… các hạn chế này đã khiến kết luận thanh tra chưa được thực hiện nghiêm túc, ảnh hưởng đến hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động thanh tra.

Đối với vấn đề phát hiện, xử lý tham nhũng trong hoạt động thanh tra. Trả lời nội dung HĐND tỉnh đề nghị, Chánh Thanh tra tỉnh cho biết việc triển khai các biện pháp phòng ngừa tham nhũng ở một số đơn vị chưa được chú trọng đúng mức; hiệu quả một số biện pháp còn thấp; công khai, minh bạch trong hoạt động một số cơ quan, đơn vị có lúc chưa nghiêm túc; phát hiện hành vi tham nhũng qua công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, giải quyết khiếu nại tố cáo còn hạn chế, kết quả chưa đáp ứng được yêu cầu,..

Đại biểu HĐND tỉnh chất vấn tại kỳ họp thứ mười hai

Về giải pháp khác phục các hạn chế nêu trên, người đứng đầu ngành thanh tra cam kết tiếp tục đổi mới phương pháp, cách thức chỉ đạo điều hành hoạt động đoàn thanh tra, nâng cao chất lượng các kết luận thanh tra. Tăng cường hơn nữa công tác đôn đốc, kiểm tra, xử lý việc thực hiện kết luận thanh tra, ngoài việc thu hồi tiền, tài sản sai phạm sẽ tập trung đánh giá quy trình, kết quả kiểm điểm, xử lý cán bộ,…